Rak jamy ustnej stanowi 3% wszystkich nowotworów diagnozowanych co roku w USA. W dzisiejszym odcinku omawiam zagadnienia związane z tym schorzeniem. Przedstawiam jego definicję, znaczenie i częstość występowania. Uczulam również na to jak istotne w profilaktyce tej choroby, są regularne wizyty kontrolne u dentysty. Omawiam ponadto objawy, które mogą wskazywać na rozwijający się rak jamy ustnej.
Zachęcam do obejrzenia lub przeczytania zapisu pod materiałem video.
Pani Doktor, na początek, może warto wyjaśnić, czym jest rak jamy ustnej?
Raka definiujemy jako niekontrolowany wzrost komórek, które ingerują w strukturę otaczających tkanek i powodują ich uszkodzenia. Rak jamy ustnej pojawia się jako narośl lub owrzodzenie w jamie ustnej, które nie ustępuje z biegiem czasu. Może to objąć nowotwory warg, języka, policzków, podniebienia, zatok oraz gardła. Nawet może zagrażać życiu, jeśli nie zostanie wcześniej zdiagnozowany i leczony.
Czy często w swojej praktyce spotyka się Pani z tą okropną chorobą?
Przyznam, że w naszym gabinecie naprawdę bardzo poważnie podchodzimy do tej sprawy. Moje higienistki i ja dokładnie sprawdzamy wszystkie tkanki, szukając jakichkolwiek oznak rakowych. Jeśli coś wygląda podejrzanie, wysyłamy pacjenta do chirurga na ewaluację i biopsję. Jak na razie, wszystkie nasze podejrzenia okazały się negatywne, ale chyba każdy pacjent chciałby usłyszeć właśnie taką diagnozę, prawda?
Czy w takim razie rak jamy ustnej to częste zjawisko?
Rak jamy ustnej stanowi około 3% wszystkich nowotworów diagnozowanych corocznie w Stanach Zjednoczonych, czyli około 53 tysiące nowych przypadków każdego roku. Historycznie rzecz biorąc, śmiertelność związana z tym nowotworem jest szczególnie wysoka, nie dlatego że jest on trudny do wykrycia lub zdiagnozowania, ale z powodu wykrywania nowotworów w późnym stadium jego rozwoju. Często rak jamy ustnej jest wykrywany dopiero po wystąpieniu przerzutów do innej lokalizacji, najczęściej do węzłów chłonnych szyi. Rokowania na tym etapie rozwoju nie są często pozytywne. Wynika to z tego, że poza przerzutami, w tych późniejszych stadiach guz pierwotny miał już czas na inwazję w głąb lokalnych struktur.
Czyli Pani Doktor, wracamy znów do podstaw, do tego, co Pani nam zawsze przypomina: odwiedzajmy gabinet stomatologiczny regularnie.
Tak, regularne wizyty u dentysty potrafią nie tylko oszczędzić nasz uśmiech i zdrowie, ale nawet uratować życie. Lekarz stomatolog i higienistka powinni przy każdej wizycie, co 3 lub 6 miesięcy, dokładnie zrobić ewaluację wszystkich tkanek w buzi pod kątem nowotworów. Rak jamy ustnej jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ we wczesnych stadiach może nie zostać zauważony przez pacjenta, gdyż często może rozwijać się bez wywoływania bólu lub objawów. Jego niebezpieczeństwo wynika również z tego, że istnieje duże ryzyko powstania drugiego guza pierwotnego. Oznacza to, że pacjenci, którzy przeżyją pierwsze spotkanie z chorobą, mają nawet 20-krotnie wyższe ryzyko rozwoju drugiego nowotworu.
Jakie są objawy raka jamy ustnej?
Jak już wspomniałam, przede wszystkim najgroźniejsze jest to, że wczesne stadium choroby raka jest często niewykrywalne przez pacjenta. Dlatego przybliżę Państwu najczęstsze objawy raka jamy ustnej, na przykład: obrzęki, zgrubienia, grudki i szorstkie miejsca na wargach lub dziąsłach, pojawienie się aksamitnych białych lub czerwonych plam w buzi, krwawienie w jamie ustnej niewyjaśnionego pochodzenia, drętwienie lub utrata czucia, ból na twarzy, ustach lub szyi, utrzymujące się owrzodzenia na twarzy, szyi i ustach, które łatwo krwawią i nie goją się w ciągu dwóch tygodni. Pacjent może również odczuć bolesność lub uczucie, że coś utknęło w tylnej części gardła, trudności z przełykaniem, mówieniem czy poruszaniem żuchwą, językiem, bóle ucha, zwłaszcza jednostronne, zmiana w dopasowaniu zębów lub protez zębowych, oraz znaczna utrata wagi.