W dzisiejszym materiale poruszam zagadnienia związane z usługami, które świadczę w moim biurze w miejscowości Addison. Nasza działalność koncentruje się na kompleksowej pomocy w rejestracji dokumentów w Polsce oraz rozwiązywaniu wszelkich kwestii związanych z polskim obywatelstwem. W nagraniu video przedstawiam różne sytuacje, w których pomagamy osobom przebywającym poza granicami Polski w procesie uzyskania polskiego paszportu, uregulowaniu spraw formalnych oraz odzyskaniu numeru PESEL. Omawiam również skomplikowane aspekty związane z regulacją stanu cywilnego i dokumentacją, które mogą być wymagane w trakcie tego procesu.
Pod nagraniem znajduje się również jego zapis tekstowy. Zapraszam do obejrzenia bądź przeczytania!
Katarzyna Jankowska.
Pani Katarzyno, prosimy krótko powiedzieć, jakie usługi pani świadczy?
Jestem właścicielką biura w miejscowości Addison, a biuro zajmuje się świadczeniem kompleksowej pomocy w rejestracji dokumentów w Polsce oraz wszelkich sprawach dotyczących polskiego obywatelstwa. Wiele razy zgłaszają się do nas osoby, których nadrzędnym zadaniem czy celem jest osiągnięcie właśnie czy uzyskanie polskiego paszportu i do uzyskania tego paszportu okazuje się że muszą wykonać kilka rzeczy. Nie jest to tylko zgłoszenie prostego wniosku paszportowego w konsulacie, ale żeby tak paszport w ogóle uzyskać, należy na przykład potwierdzić polskie obywatelstwo, dokonać rejestracji małżeństwa, może zmienić imię lub nazwisko, i nasze biuro prowadzi wszystkie te postępowania, czy wykonuje wszystkie te czynności w Polsce, które doprowadzają do tego, że osoba zamieszkała poza granicami kraju, w Stanach Zjednoczonych, może sobie pójść do konsulatu, paszport odnowić.
Z tego, co zrozumiałem, to również osoby, które od wielu lat nie przebywały w Polsce, a nagle się okazuje że mają jakieś sprawy do załatwienia, na przykład sprawy spadkowe czy jakieś sprawy związane z ZUS-em, ich powiedzmy sytuacja formalna na terytorium Polski jest zaniedbana, pani właśnie takim osobom pomaga tą sytuację wyprostować i tymi sprawami na terytorium Polski się zająć?
Tak, pomiędzy danymi, jakie ta osoba ma tutaj w Stanach Zjednoczonych, a danymi w Polsce, są duże rozbieżności. Może to być inne imię lub inne imiona, może to być inne nazwisko, może to być inny stan cywilny. Bardzo często zdarza się także, że taka osoba może nie mieć aktualnego polskiego dokumentu od wielu lat, i nasze biuro jakby pomaga w tym, żeby po pierwsze jakby administracyjnie wyprostować sobie tą tożsamość i te dane, żeby je sobie zaktualizować, a po drugie żeby uzyskać ten polski dokument. Dzięki temu polskiemu dokumentowi na pewno łatwiej jest uczestniczyć w takim postępowaniu spadkowym, na pewno łatwiej jest nabyć lub sprzedać nieruchomość, jeżeli ktoś to potrzebuje zrobić, na pewno łatwiej jest załatwić jakiekolwiek inne sprawy w Polsce, które mają dla danej osoby niesamowicie ważne znaczenie.
Czyli na przykład ktoś orientuje się że powiedzmy: przyjechałem z Polski wiele wiele lat temu, gdzieś w latach 70 ale w Polsce pracowałem, więc należałaby mi się prawdopodobnie jakaś emerytura. Ale jak teraz w ogóle ten temat ugryźć? Nie mam numeru PESEL. Jak teraz się za to wszystko zabrać? Czy nadanie tego numeru PESEL również jest możliwe?
Tak, dokładnie tak. Złożenie wniosku o nadanie numeru jest możliwe wspólnie ze złożeniem wniosku paszportowego. A wniosek paszportowy może złożyć osoba, o której wiadomo, że jest polskim obywatelem. Bardzo często osoby, które są tu od wielu lat, nie mają takiej możliwości od razu z dnia na dzień, tylko muszą przejść przez procedury tak zwanego potwierdzenia polskiego obywatelstwa. Czyli Polska, a dokładnie wojewoda w ostatnim miejscu zamieszkania danej osoby, musi zweryfikować, czy dana osoba posiada lub nie posiada polskie obywatelstwo. Jest to według ustawy tylko i wyłącznie jedyny urząd, który jest właściwy do stwierdzenia obywatelstwa danej osoby. Bardzo często jest tak, że dana osoba oczywiście że ma obywatelstwo, bo urodziła się w Polsce, pracowała w Polsce, chodziła do szkoły w Polsce, natomiast gdzieś w międzyczasie te kontakty z Polską przez wiele lat rozluźniły się na tyle, że żadnego polskiego dokumentu nie ma. Jeżeli chodzi o nadawanie numerów PESEL, na początku, w połowie lat 80 były to numer ewidencyjne, a w połowie lat 90 ta baza numerów ewidencyjnych stała się bazą numerów PESEL i są osoby urodzone w Polsce, które jak najbardziej po weryfikacji oczywiście są polskimi obywatelami natomiast numer PESEL nigdy nie został im nadany. Po potwierdzeniu polskiego obywatelstwa, takiej osobie dużo łatwiej jest taki numer wyrobić. Nasze biuro zajmuje się również wyprostowaniem wszystkich tych danych które mogły ulec zmianie w związku z tym, że mieszkamy poza granicami kraju.
Bardzo często zdarza się tak że zawieramy nowy związek w Stanach, czy po prostu gdzieś za granicą, zmieniamy nazwisko, być może również imię takie jak Kazimierz czy Elżbieta, ponieważ jest zbyt trudne do wymówienia więc już to imię i nazwisko jest inne w stosunku do tego co wykazuje nasz akt urodzenia, czy akt małżeństwa z Polski. Wszystkie t e zmiany należy wyregulować i ujednolicić również w Polsce. Nasze biuro zajmuje się zarówno potwierdzeniem polskiego obywatelstwa jak i współpracą z Urzędem Stanu Cywilnego żeby wszystkie te dane odpowiadały stanowi rzeczywistemu i faktycznemu.
Przeanalizujmy hipotetyczny przypadek jakiejś pani, kobiety, która przyjechała tutaj do Stanów kilka kilkanaście lat temu, wsiąkła w amerykańską rzeczywistość ożeniła się, urodziły jej się dzieci no i powiedzmy po mężu ma inne nazwisko, dzieci mają inne nazwisko, czas leci, dzieci dorastają być może chcą wyjechać do Europy studiować. W jaki sposób taka pani mogłaby podejść do tego, żeby nadać tym dzieciom polskie obywatelstwo i w ogóle uregulować wszystkie swoje sprawy na terytorium Polski?
Powiedziałabym że to klasyczny przypadek osoby która wyjechała z Polski wiele lat temu, kiedy Polska albo ze względów ekonomicznych, czasami ze względów politycznych, była krajem w jakiś sposób nieatrakcyjnym, więc się szukało tego lepszego życia poza granicami kraju. Teraz Polska jest jest krajem innym, jest jest krajem atrakcyjnym, jest również krajem, który może takiemu obywatelowi coś zapewnić. Najczęściej taką rzeczą jest posiadanie polskiego paszportu, który ułatwia załatwienie pewnych spraw urzędowych w Polsce. Taką również dosyć ważną rzeczą, która jest istotna na pewnym etapie życia, są również świadczenia emerytalne. Jeżeli mamy taką sytuację, że ktoś urodził się w Polsce, mieszkał w Polsce, miał polskie obywatelstwo, potem wyjechał do Stanów, zawarł tutaj związek, a być może się rozwiódł, być może małżonek zmarł, albo w czasie naturalizacji dokonano zmiany imienia, dlatego że niektóre imiona jak Przemysław, Małgorzata, Elżbieta naprawdę są nie do wypowiedzenia tutaj w amerykańskiej rzeczywistości, to dane osobowe kogoś takiego odbiegają w bardzo znaczny sposób od tych danych, które Polska posiada w swoich rejestrach stanu cywilnego. Więc ta osoba starając się o paszport raczej nie ma możliwości wykazania że to jest ona. Mówię o kobietach bo w przeważającej większości kobiety zmieniają nazwiska, ale dotyczy to również mężczyzn. I teraz jeżeli mamy na przykład kogoś z imieniem i nazwiskiem rodowym z Polski, z nowym nazwiskiem w Stanach Zjednoczonych, ze zmianą imienia, z kolejnym nazwiskiem z kolejnego związku i kimś, kto się stara na przykład o dokumenty, o polski paszport dla swojego dziecka, być może właśnie z dwóch różnych związków, i nazwiska również są inne po różnych ojcach, to tak naprawdę ta osoba przedstawiając nam każdy dokument i opowiadając swoją historię, na każdym dokumencie ma inne imię i nazwisko i nie za bardzo wie od czego zacząć żeby sobie zaprowadzić porządek.
Ten porządek my zaprowadzamy chronologicznie, to znaczy zaczynamy od tego zdarzenia, które doprowadziło do pierwszej zmiany. Przeważnie jest to zawarcie związku małżeńskiego. To małżeństwo ze Stanów należy umiejscowić w Polsce. Dokonanie zmiany imienia na przykład jest możliwe i dostępne tylko i wyłącznie dla obywatela polskiego. I jeżeli nie wykażemy, że ta osoba jest polskim obywatelem, należy potwierdzić jej polskie obywatelstwo, żeby taką zmianę imienia i nazwiska przeprowadzić. Bardzo dużym problemem dla osób zamieszkałych poza granicami kraju jest fakt, że tutejsze rozwody, jeżeli podlegają uznaniu w Polsce, można uznawać na dwa sposoby, w zależności od tego, z którego roku pochodzi orzeczenie rozwodowe z kraju obcego. To znaczy orzeczone w Stanach Zjednoczonych po 2009 roku są uznawane nieco łatwiejszym trybem przez Urząd Stanu Cywilnego. Natomiast te wcześniejsze, których mamy naprawdę cały czas bardzo dużo, przez sąd. Musimy pójść z tym do sądu, i zwrócić się z wnioskiem o uznanie zagranicznego orzeczenia rozwodowego.
Jest to dosyć skomplikowana i dosyć długotrwała procedura. Więc jeżeli ktoś sądzi, że zmiana takiego nazwiska czy jakieś zarejestrowanie, umiejscowienie na szybko jakiegoś dokumentu jest możliwe i w ciągu paru miesięcy ten paszport dostanie bo czas nagli, to świadczenie emerytalne na przykład jest bardzo potrzebne, no to czasami jest to bardzo duże zaskoczenie, bo ten czas wydłuża się czasami nawet do kilku lat w zależności od tego jakie wydarzenia spotkały daną osobę poza granicami kraju, jak długotrwałe są te zaniedbania dokumentacyjne u takiej osoby, co należy zrobić żeby naprawdę wyprostować wszystkie te rzeczy i żeby dokumenty, którymi ta osoba posługuje się w Stanach Zjednoczonych, odpowiadały w stu procentach pod względem imienia nazwiska i stanu cywilnego, tym dokumentom które Polska ma u siebie w rejestrze.